Trong chương trình Ngữ văn lớp 9, học sinh sẽ được ôn tập kiểm tra toàn bộ kiến thức môn Ngữ văn. 
THPT Nguyễn Đình Chiểu sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn 9: Kiểm tra tổng hợp cuối năm. Mời bạn đọc tham khảo dưới đây.
Soạn văn Kiểm tra tổng hợp cuối năm
I. Những nội dung cơ bản cần chú ý
1. Phần Đọc – hiểu văn bản
Bạn đang xem: Soạn bài Kiểm tra tổng hợp cuối năm (lớp 9, học kì II)
– Văn nghị luận: một số tác phẩm nghị luận chính trị – xã hội và nghị luận văn học như Tiếng nói của văn nghệ (Nguyễn Đình Thi), Bàn về đọc sách (Chu Quang Tiềm), Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten (Hi-pô-lít Ten)…
– Thơ hiện đại: các bài thơ sau Cách mạng tháng Tám 1945 như Con cò (Chế Lan Viên), Mùa xuân nho nhỏ (Thanh Hải), Viếng lăng Bác (Viễn Phương), Sang thu (Hữu Thỉnh), Nói với con (Y Phương)… Bên cạnh bài thơ Việt Nam, còn có thơ nước ngoài như bài Mây và sóng (Ta-go)…
– Truyện hiện đại (học các tác phẩm như Bến quê (Nguyễn Minh Châu), Những ngôi sao xa xôi (Lê Minh Khuê). Phần truyện nước ngoài trích đoạn các tác phẩm: Rô-bin-xơn Cru-xô (Đi-phô), Bố của Xi-mông (Mô-pa-xăng), Con chó Bấc (Lân-đơn).
– Kịch hiện đại: học trích đoạn kịch Bắc Sơn (Nguyễn Huy Tưởng), Tôi và chúng ta (Lưu Quang Vũ).
2. Phần Tiếng Việt
Một số kiến thức như: Khởi ngữ, Các thành phần biệt lập, Liên kết câu và liên kết đoạn văn, Nghĩa tường minh và hàm ý…
3. Phần Tập làm văn
- Nghị luận xã hội và nghị luận văn học
- Một số văn bản như Biên bản, Hợp đồng, Thư (điện) chúc mừng và thăm hỏi.
II. Luyện tập
Câu 1. Nghị luận về quan điểm: “Cho đi yêu thương, nhận lại hạnh phúc”
Gợi ý:
1. Mở bài
– Cuộc sống của con người luôn tồn tại một thứ tình cảm thiêng liêng: tình yêu thương.
– Chỉ khi chúng ta biết yêu thương, mới có thể nhận lại được hạnh phúc.
2. Thân bài
a. Giải thích
– Tình yêu thương:
- Là một khái niệm chỉ phẩm chất tình cảm, vẻ đẹp tâm hồn của con người.
- Đó là tình cảm thương yêu, chia sẻ, đùm bọc lẫn nhau.
- Là thứ tình cảm rất đỗi thiêng liêng, xuất phát từ thành tâm, thành ý.
– Hạnh phúc:
- Có rất nhiều định nghĩa khác nhau về hạnh phúc.
- Theo góc độ khoa học: Hạnh phúc là một trạng thái cảm xúc của con người khi được thỏa mãn một nhu cầu nào đó mang tính trừu tượng.
- Theo suy nghĩ cá nhân: Hạnh phúc lớn nhất trên đời này là tin rằng mình được yêu (Victor Hugo).
=> Khi con người biết yêu thương, sẻ chia với nhau thì họ sẽ cảm nhận được sự hạnh phúc.
b. Chứng minh
– Từ khi sinh ra, con người đã nhận được sự yêu thương của gia đình và người thân: bố mẹ là người bao bọc, dạy dỗ…
– Khi lớn lên, chúng ta nhận được tình yêu thương từ những người xung quanh: người yêu, bạn bè, thầy cô…
– Sức mạnh của tình yêu thương:
- Giúp con người vượt qua mọi nghịch cảnh trong cuộc sống.
- Luôn cảm thấy vui vẻ, ấm áp và hạnh phúc.
c. Bình luận
– Nhiều người không có tình yêu thương thì dễ mắc phải những căn bệnh tâm lý (trầm cảm, vô cảm…).
– Đôi khi, tình yêu thương không xuất phát từ trái tim chân thành sẽ đem đến những tổn thương.
d. Liên hệ bản thân
– Em có được tình yêu thương đến từ: gia đình, thầy cô, bạn bè.
– Em cũng học cách yêu quý, chia sẻ với những người xung quanh để bản thân cảm thấy hạnh phúc hơn.
III. Kết bài
– Quan điểm sống “Cho đi yêu thương, nhận lại hạnh phúc” thực sự đúng đắn.
– Mỗi người hãy học cách sống biết yêu thương, sẻ chia hơn.
Câu 2.
Đề 1: Phân tích tác phẩm Bàn về đọc sách của Chu Quang Tiềm
Gợi ý:
1. Mở bài
Giới thiệu tác giả Chu Quang Tiềm và tác phẩm Bàn về đọc sách.
2. Thân bài
a. Tầm quan trọng của việc đọc sách
– Muốn phát triển và trưởng thành, con người phải tiếp thu, kế thừa có sáng tạo những tri thức, kinh nghiệm, thành tựu mà loài người đã tìm tòi, tích lũy được trong suốt quá trình phát triển lịch sử. Sách là kho tàng kinh nghiệm, là di sản tinh thần quý báu của loài người.
– Đối với mỗi con người, đọc sách là cách tốt nhất để tiếp thu kinh nghiệm xã hội, kinh nghiệm sống. Đọc sách còn là sự chuẩn bị để tiến hành cuộc trường chinh vạn dặm trên con đường học vấn, tích luỹ tri thức, khám phá và chinh phục thế giới.
b. Những khó khăn của việc đọc sách hiện nay
– Lượng sách in ra ngày càng nhiều, nếu không có sự lựa chọn, xử lý thông tin khoa học, con người dễ bối rối trước kho tàng tri thức khổng lồ mà nhân loại đã tích luỹ được. Chu Quang Tiềm đã chỉ ra một cách xác đáng những nguy hại thường gặp:
- Sách nhiều khiến cho người ta không chuyên sâu, dễ sa vào lối “ăn tươi nuốt sống” chứ không kịp tiêu hoá, không biết nghiền ngẫm.
- Sách nhiều khiến người đọc khó chọn lựa, lãng phí thời gian và sức lực với những cuốn không thật có ích.
c. Phương pháp (cách lựa chọn) và cách đọc sách mang lại hiệu quả
* Phương pháp chọn sách:
– Không tham đọc nhiều, đọc lung tung mà phải chọn cho tinh, đọc cho kỹ những quyển sách thực sự có giá trị, có ích cho mình.
– Cần đọc kỹ các cuốn sách, tài liệu cơ bản thuộc lĩnh vực chuyên môn, chuyên sâu của mình.
– Trong khi đọc chuyên sâu, không nên xem thường những loại sách thường thức, gần gũi với chuyên môn của mình. Tác giả khẳng định: “Trên đời không có học vấn nào là cô lập, không có liên hệ kế cận”, vì thế “không biết thông thì không thể chuyên, không biết rộng thì không thể nắm gọn. Trước biết rộng rồi sau mới nắm chắc, đó là trình tự để nắm vững bất cứ học vấn nào”.
* Cách đọc sách hiệu quả:
– Không nên đọc lướt qua, vừa đọc phải vừa suy ngẫm, “trầm ngâm tích luỹ tưởng tượng”, nhất là với các cuốn sách có giá trị.
– Không nên đọc một cách tràn lan, quyển nào có cũng đọc mà phải đọc một cách có kế hoạch và hệ thống. Có thể coi đọc sách là một công việc rèn luyện, một cuộc chuẩn bị âm thầm và gian khổ.
– Cũng theo tác giả, đọc sách không chỉ là việc học tập tri thức mà còn là chuyện rèn luyện tính cách, chuyện học làm người.
3. Kết bài
Khái quát nội dung và giá trị của tác phẩm Bàn về đọc sách.
Đề 2: Cảm nhận về bài thơ Mùa xuân nho nhỏ
Gợi ý:
1. Mở bài
– Giới thiệu tác giả Thanh Hải và bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ”.
– Cảm nhận chung về bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ”.
2. Thân bài
a. Cảm xúc trước mùa xuân của thiên nhiên
– Bức tranh thiên nhiên tươi đẹp trong tưởng tượng của tác giả:
- Các hình ảnh đặc trưng của mùa xuân: hoa tím, sông xanh, bầu trời cao rộng
- Âm thanh tiếng chim chiền chiện.
- Giọt long lanh: hình ảnh ẩn dụ chuyển đổi cảm giác độc đáo.
=> Tác giả say đắm trong mùa xuân của thiên nhiên đất trời với tâm thế đón nhận trân trọng
b. Cảm xúc trước mùa xuân của đất nước
– Hình ảnh lộc xuân trên “nương mạ”: cuộc sống lao động xây dựng đất nước của lực lượng sản xuất.
– Hình ảnh người cầm súng: niềm tin vào ngày mai hòa bình.
– Từ láy “hối hả” và “xôn xao”: thể hiện nhịp sống lao động khẩn trương vội vã nhưng nhộn nhịp, vui vẻ kết hợp hài hòa với nhau.
– Đất nước được so sánh với những hình ảnh đẹp đẽ, kì vĩ.
– Nhắc nhở mọi người nhớ về những tháng ngày gian khổ trong chiến đấu, cách mạng
– Phụ từ “cứ” kết hợp với động từ “đi lên” thể hiện quyết tâm cao độ, hiên ngang tiến lên phía trước dù khó khăn gian khổ.
=> Sự lạc quan tin tưởng của nhà thơ ca ngợi sức sống, sự vươn lên mạnh mẽ của đất nước, dân tộc cho dù trước mắt trải qua nhiều khó khăn, gian khổ
c. Mong ước được cống hiến của nhân vật trữ tình
– Điệp ngữ “ta” kết hợp với các hình ảnh “con chim hót, một nhành hoa, nhập vào hòa ca”: hòa nhập giữa cái riêng và cái chung.
– Hình ảnh ẩn dụ “mùa xuân nho nhỏ”: thể hiện khát vọng được cống hiến và sống ý nghĩa được thể hiện một cách thiết tha.
– Điệp ngữ “dù” kết hợp với “tuổi hai mươi” – còn trẻ, “khi tóc bạc” – già dặn: khát vọng được cống hiện trọn đời.
– Khát vọng sống với tình yêu quê hương, đất nước: xin được hát câu Nam ai, Nam bình để đón mùa xuân, ca ngợi mảnh đất Huế mộng mơ.
III. Kết bài
– Đánh giá về bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ”.
Đăng bởi: THPT Nguyễn Đình Chiểu
Chuyên mục: Tài Liệu Lớp 9
