Hóa học 11 Bài 11: Axit photphoric và muối photphat

thptnguyendinhchieu Tháng Sáu 22, 2024

0 4 minutes read

Giải Hóa 11 Bài 11 giúp các em học sinh lớp 11 nắm vững được kiến thức tính chất vật lý, tính chất hóa học và ứng dụng của Axit photphoric và muối photphat. Đồng thời giải nhanh được các bài tập Hóa 11 chương 2 trang 53, 54.

Giải bài tập Hóa 11 bài 11 trước khi đến lớp các em nhanh chóng nắm vững kiến thức hôm sau ở trên lớp sẽ học gì, hiểu sơ qua về nội dung học. Đồng thời giúp thầy cô tham khảo, nhanh chóng soạn giáo án cho học sinh của mình. Vậy sau đây là nội dung chi tiết tài liệu, mời các bạn cùng tham khảo tại đây.

Bạn đang xem: Hóa học 11 Bài 11: Axit photphoric và muối photphat

Lý thuyết Axit photphoric và muối photphat

I. Tính chất vật lí

Là chất rắn dạng tinh thể trong suốt, không màu, nóng chảy ở 42,5ºC. Dễ chảy rữa và tan vô hạn trong nước.

II. Tính chất hóa học

a. Tính oxi hóa – khử

Axít photphoric khó bị khử (do P ở mức oxi hóa +5 bền hơn so với N trong axit nitric), không có tính oxi hóa.

b. Tính axit: Axít photphoric là axit có 3 lần axit, có độ mạnh trung bình. Trong dung dịch nó phân li ra 3 nấc:

H₃PO₄ ⇋ H⁺ + H₂PO₄^– ⇒ k₁ = 7, 6.10^-3

H₂PO₄^– ⇋ H⁺ + HPO₄^2- ⇒ k₂ = 6,2.10^-8

HPO₄^2- ⇋ H⁺ + PO₄^3- ⇒ k₃ = 4,4.10^-13

⇒ nấc 1 > nấc 2 > nấc 3.

⇒ Dung dịch axít photphoric có những tính chất chung của axit như làm quì tím hóa đỏ, tác dụng với oxit bazơ, bazơ, muối, kim loại.

⇒ Khi tác dụng với oxit bazơ, bazơ tùy theo lượng chất tác dụng mà axít photphoric tạo ra muối trung hòa, muối axit hoặc hỗn hợp muối:

H₃PO₄ + NaOH → NaH₂PO₄ + H₂O

H₃PO₄ + 2NaOH → Na₂HPO₄ + 2H₂O

H₃PO₄ + 3NaOH → Na₃PO₄ + 3H₂O

III. Ứng dụng và điều chế

1. Ứng dụng

Một lượng lớn axit photphoric dùng để điều chế các muối photphat và sản xuất phân lân.

2. Điều chế

a. Trong phòng thí nghiệm

P + 5HNO₃ → H₃PO₄ + H₂O + 5NO₂

b. Trong công nghiệp

+ Cho H₂SO₄ đặc tác dụng với quặng photphorit hoặc quặng apatit:

Ca₃(PO₄)₂ + 3H₂SO₄ → 3CaSO₄ + 2H₃PO₄

Điều chế bằng phương pháp này không tinh khiết và lượng chất thấp.

+ Để điều chế H₃PO₄ có độ tinh khiết và nồng độ cao hơn người ta đốt cháy P để được P₂O₅ rồi cho P₂O₅ tác dụng với nước:

4P + 5O₂ → 2P₂O₅

P₂O₅ + 3H₂O → 2H₃PO₄

Giải bài tập SGK Hóa 11 trang 53, 54

Câu 1

Viết phương trình hóa học dạng phân tử và dạng ion rút gọn của phản ứng giữa H₃PO₄ với lượng dư của:

a) BaO

b) Ca(OH)₂

c) K₂CO₃

Gợi ý đáp án

Do các chất a) BaO, b) Ca(OH)₂, c) K₂CO₃ lấy dư nên khi tác dụng với H₃PO₄ muối tạo thành là muối photphat trung hòa:

a) 3BaO + 2H₃PO₄ → Ba₃(PO₄)₂ + 3H₂O

b) 3Ca(OH)₂ + 2H₃PO₄ → Ca₃(PO₄)₂ + 6H₂O

c) 3K₂CO₃ + 2H₃PO₄ → 2K₃PO₄ + 3CO₂ + 3H₂O

Câu 2

Nêu những điểm giống nhau và khác nhau về tính chất hóa học giữa axit nitric và axit photphoric. Dẫn ra những phản ứng hóa học để minh họa.

Gợi ý đáp án

Giống:

Trong dung dịch nước đều điện li ra ion H⁺
Đều có thể tác dụng với kim loại, oxit bazơ, bazơ, muối
Ví dụ: Na₂O + 2HNO₃ → 2NaNO₃ + H₂O
3Na₂O + 2H₃PO₄ → 2Na₃PO₄ + 3H₂O

Khác:

HNO₃ có tính oxi hóa; H₃PO₄ không có tính oxi hóa
Ví dụ: C + 4HNO₃ → CO₂ + 4NO₂ + 2H₂O

Câu 3

Phương trình điện li tổng cộng của H₃PO₄ trong dung dịch là: H₃PO₄ ⇔ 3H⁺ + PO₄^3-. Khi thêm HCl vào dung dịch

A. Cân bằng trên chuyển dịch theo chiều thuận.

B. Cân bằng trên chuyển dịch theo chiều nghịch.

C. Cân bằng trên không bị chuyển dịch.

D. Nồng độ PO₄^3- tăng lên.

Gợi ý đáp án

Theo nguyên lí chuyển dịch cân bằng: Cân bằng chuyển dịch theo hướng làm giảm tác động vào hệ. Do đó khi thêm H⁺ vào dung dịch, cân bằng trên chuyển dịch theo chiều nghịch tạo thành H₃PO₄.

=> Đáp án đúng là B