Nghị luận Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng

Nghị luận Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng gồm dàn ý chi tiết, cùng 3 bài văn mẫu, giúp các em học sinh lớp 9 tham khảo, để có thêm nhiều ý tưởng mới hoàn thiện bài văn nghị luận xã hội của mình.

Bạn đang xem: Nghị luận Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng

Qua đó, còn giúp các em tích lũy vốn, có thêm kiến thức để ôn thi vào lớp 10 hiệu quả hơn. Vậy mời các em cùng theo dõi bài viết dưới đây của Download.vn:

Dàn ý nghị luận Nhiễu điều phủ lấy giá gương

1. Mở bài:

• Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: tinh thần đoàn kết, yêu thương giúp dỡ lẫn nhau

2. Thân bài:

– Giải thích ý nghĩa ca dao:

• Câu 1: Nêu một hình ảnh đẹp đẽ về sự đùm bọc.
• Câu 2: Gợi liên tưởng đến ý nghĩa Tổ quốc, đồng bào

– Ý nghĩa: Khuyên nhân dân ta phải biết đoàn kết, thương yêu, đùm bọc lần nhau.

– Bàn luận: ý nghĩa câu ca dao là hoàn toàn đúng đắn:

• Người dân sống cùng một nước luôn có những mối quan hệ khăng khít về vật chất, về tình cảm với cộng đồng. Do đó, mỗi con người phải có nghĩa vụ yêu thương đùm bọc lẫn nhau, nhất là trong khó khăn, hoạn nạn.
• Nhân dân ta có truyền thống đoàn kết, tương trợ, đùm bọc lần nhau từ thời Hùng Vương dựng nước (được ghi lại trong nhiêu câu ca dao, tục ngữ). Đến thời kháng chiến chống Pháp, Mĩ, truyền thống ý càng được khẳng định mạnh mẽ. Cho đến ngày nay, tinh thần đoàn kết, tương trợ, thương người như thể thương thân trở thành hành động chủ đạo gắn kết toàn dan tộc trong công cuộc phát triển kinh tế đất nước.
• Tình cảm đoàn kết, thương yêu được thể hiện bằng những hành động cụ thể, thiết thực (góp sức người, góp của giúp các địa phương gặp khó khăn).
• Phê phán thái độ thờ ơ, ích kì, cục bộ, địa phương, hoặc nói suông của một số người.
• Phát biểu suy nghĩ, tình cảm, thái độ của bản thân đối với truyền thống tương thân tương ái của dân tộc.

3. Kết bài:

• Kết lại vấn đề nghị luận, phương hướng cho bản thân.

Nghị luận Nhiễu điều phủ lấy giá gương – Mẫu 1

Đất nước được tồn tại và phát triển, con người Việt Nam được ấm no, hạnh phúc một phần cũng nhờ truyền thống đoàn kết từ xưa đến nay của dân tộc ta. Người dân Việt Nam đã cùng nhau đứng lên, cùng nhau hợp lực để chống lại bao gian nguy, bao khó khăn, tai biến mới tồn tại và phát triển đến ngày nay. Để nhắc nhở các thế hệ sau phải luôn luôn giữ mãi tinh thần đoàn kết, ca dao Việt Nam có câu:

Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng.

Đó là lời dạy ân cần, tha thiết nhất của ông cha ta để lại cho con cháu như bài học ở đời. Ngôn ngữ Việt Nam thật đa dạng và nhiều ý nghĩa. Ca dao Việt Nam thật phong phú, thật gợi cảm. Câu ca dao trên cũng thế. Nó bao hàm một ý nghĩa thật sâu sắc. Nhiễu điều là tâm nhiễu đó được phủ lên mặt gương để giúp gương không bị ố mờ theo năm tháng. Đó là vật vô tri, vô giác mà cũng có thể che chở cho nhau để được tồn tại, để phục vụ cho đời. Song câu ca dao trên không dừng lại ở ý nghĩa ấy. Nó còn ngụ một ẩn ý sâu xa: Những con người cùng sống trong một đất nước thì phải biết thương yêu, đùm bọc lẫn nhau. Đó là lẽ sống, là đạo lí làm người. Tình đoàn kết sẽ giúp chúng ta vượt qua trở ngại gian lao, cho ta thêm sức mạnh. Tình đoàn kết là yếu tố quan trọng giúp ta tồn tại và phát triển trong xã hội. Câu ca dao trên là lời khuyên răn chân thành nhất của ông cha ta, là hướng đi, là ngọn đuốc soi đường cho các thế hệ sau.

Thật vậy, câu ca dao trên là sự đúc kết kinh nghiệm hoàn hảo nhất của tổ tiên để lại. Nếu không nhờ tấm vải đỏ che chở thì gương có còn trong sáng mãi được không? Tất nhiên, tấm gương ấy sẽ mờ theo năm tháng. Lúc đó vải không còn sử dụng được mà gương cũng thế. Cũng vậy, con người cần phải có tình đoàn kết. Thực tế lịch sử đã chứng minh cho ta thấy rõ điều đó. Thắng lợi vẻ vang của dân ta ngày nay đâu phải dễ dàng có được. Đó là bao sức người, sức của đồng bào ta đã hợp nhất với nhau. Tất cả và tất cả đã cùng nhau đứng lên tạo nên sức mạnh thần kì để đánh đổ giặc ngoại xâm. Tình đoàn kết luôn là động lực chủ yếu đưa đến những thành công rực rỡ. Nếu không có tinh thần đoàn kết thì liệu xã hội có còn tồn tại đến ngày nay không? Tinh thần đoàn kết luôn được nhân dân ta giữ mãi trong bất kì hoàn cảnh nào. Thiên tai lũ lụt, hạn hán tuy tàn phá thật khốc liệt nhưng nhờ sự đoàn kết, gắn bó, nhân dân ta đã cùng nhau chống lại, vượt qua tất cả. Nói chung, nếu con người không biết đoàn kết. hợp sức lực với nhau thì sẽ không thể nào tồn tại được, tình đoàn kết sẽ đem đến cho mọi người những kết quả tốt đẹp nhất.

Nhưng còn có nhiều người tự hỏi rằng: Tại sao người trong một nước thì phải đoàn kết với nhau? Một điều thật dễ hiểu. Bởi lẽ mỗi chúng ta đều chung một dòng giống, cùng chung một dân tộc, một tiếng nói, cùng sống trên một lãnh thổ. Những điểm chung đó là sợi dây ràng buộc, giúp những người trong một nước gắn bó với nhau. Chúng ta thử nghĩ nếu không may đất nước bị lâm nguy, chẳng lẽ tất cả chúng ta được an vui sinh tồn? Hoặc khi có thiên tai, lũ lụt xảy ra thì tất cả chúng ta sẽ cùng nhau hứng chịu. Do đó người trong một nước thì phải thương yêu đùm bọc lẫn nhau. Đó là tình nghĩa đồng bào cùng sống trên một lãnh thổ. Chính tình cảm thiêng liêng đó đã giúp cách mạng Việt Nam vượt qua mọi phong ba bão táp và cập bến vinh quang như hiện nay.

Hiểu được ý nghĩa vô cùng sâu sắc ấy, mỗi chúng ta cần phải làm gì để thực hiện đúng lời dạy trên? Chúng ta phải biết giúp đỡ lẫn nhau khi hoạn nạn, khó khăn. Chẳng hạn như chúng ta phải đóng góp, giúp đỡ trẻ em tàn tật, mồ côi, những đồng bào bị bão lụt… Hơn nữa, khi có giặc ngoại xâm tất cả phải cùng nhau đứng lên chống giặc. Tình thương là thứ tình cảm được bộc lộ rõ rệt nhất qua nhiều hành động cụ thể. Có như thế. Đất nước mới tồn tại, cuộc sống nhân dân ta mới ấm no hạnh phúc.

Trong tình hình đất nước đang tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội trong khó khăn, phức tạp thì câu ca dao trên có ý nghĩa rất quan trọng. Mỗi người cần phải thể hiện tình đoàn kết, gắn bó nhau hơn nữa để đưa đất nước ngày một đi lên. Tình đoàn kết sẽ là động lực là sức mạnh đưa đất nước đến những thắng lợi vẻ vang.

Tuy nhiên, trong thực tế không phải ai cũng hiểu và làm điều đó. Bởi vậy, chúng ta phải phê phán những thái độ sống thiếu trách nhiệm, phê phán những kẻ sống bàng quan với mọi người, thờ ơ trước những khó khăn của đất nước, của đồng bào. Những kẻ ấy đáng bị lên án đáng quét sạch đi. Tất cả chúng ta phải cùng nhau đi lên, cùng nhau xây dựng đất nước theo lời Bác dạy:

Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết
Thành công, thành công, đại thành công.

Tóm lại, câu ca dao trên là bài học sâu sắc nhất, là lời khuyên chân thành nhất của ông cha ta. Đó là đạo lí, là lẽ sống giúp cho thế hệ sau vươn tới tương lai tươi sáng. Tình thương yêu đùm bọc giúp đỡ lẫn nhau sẽ đưa chúng ta vượt qua tất cả. Từ đó, mỗi con người sẽ luôn rèn luyện phẩm chất đạo đức và nhất là tình thương đồng loại. Tất cả sẽ cùng nhau hợp lực đưa đất nước ngày một đi lên. Riêng em, em nghĩ mình cần phải giúp đỡ những bạn gặp nhiều khó khăn trong học tập, những bạn không có điều kiện đến trường. Em sẽ cùng các bạn xây dựng tập thể lớp ngày thêm vững mạnh. Làm được như thế, em cảm thấy cuộc sống sẽ có ý nghĩa hơn, đời sống sẽ trở nên phong phú, thú vị hơn.

Nghị luận Nhiễu điều phủ lấy giá gương – Mẫu 2

Tình dân tộc, nghĩa đồng bào là vô cùng thiêng liêng. Tình nghĩa nồng thắm ấy đã in sâu vào trái tim khối óc người Việt Nam, tạo nên bản sắc dân tộc. Trên chặng đường mấy nghìn năm xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thân yêu, nhân dân ta đã phát huy cao độ lòng yêu nước thương nòi thành truyền thống quý báu. Truyền thống ấy đã trở thành tiếng hát, lời ca mang ý nghĩa giáo dục sâu sắc. Tiêu biển là câu ca dao:

“Nhiễu điều phủ lấy giá gương,
Người trong một nước phải thương nhau cùng”.

“Giá gương” là một vật dụng đặt trên bàn thờ gia tiên, một biểu tượng thiêng liêng của người đã khuất. Trên giá gương có thể là một tấm ảnh, một tờ giấy đã phai màu ghi một vài nét về tiểu sử và công đức của người đang được thờ cúng. Giá gương thường được sơn son thếp vàng rất đẹp, một vẻ đẹp cổ kính trang nghiêm.

“Nhiễu điều” là một thứ hàng dệt cao cấp (vóc, nhiều, the, lụa…) màu đỏ thắm (điều). Đem nhiễu điều phủ lấy giá gương, làm cho giá gương đã đẹp, lại càng thêm đẹp, thêm trang trọng. Chữ “phủ” trong câu ca dao là nghĩa chở che, bao bọc, biểu thị một thái độ, một tấm lòng tôn kính, biết ơn… của con cháu đối với ông bà, tổ tiên. Hình ảnh gắn bó vừa thiêng liêng, vừa nghĩa tình.

Đi từ cụ thể đến trừu tượng, từ so sánh đến khái quát, nhân dân ta đã lấy hình ảnh ”Nhiễu điều phủ lấy giá gương” để qua đó, nêu lên một bài học đạo lí có giá trị giáo dục sâu sắc: khuyên nhủ mọi người Việt Nam giữ gìn và nêu cao tình yêu thương đoàn kết dân tộc.

Tại sao “Người trong một nước phải thương nhau cùng?” – Người trong một nước cùng chung cội nguồn, nòi giống đều là con Rồng cháu tiên. Họ có chung một nền văn hoá lâu đời, chung lịch sử, chung một mẹ Việt Nam yêu quý. Dù là Kinh hay Mường, Thái hay Tày. Ba-na hay Ê-đê, v.v… nhưng vẫn là anh em xa gần, anh em trong đại gia đình Việt Nam, có mối quan hệ vật chất và tinh thần gắn bó, chung một Thủ đô Hà Nội và chung một cơ đồ Việt Nam. Huyền thoại “Trăm trứng”, truyện cổ tích “Quả bầu” làm cho mỗi người chúng ta bồi hồi xúc động, biểu cảm sâu sắc lời ca “Người trong một nước phải thương nhau cùng”.

Tình yêu thương đoàn kết dân tộc ấp ủ trong tim ta tình làng nghĩa xóm, lòng yêu nước thương nòi thắm thiết bao la. Nó nhắc nhở ta biết chia ngọt sẻ bùi với nhau, biết yêu thương đùm bọc nhau. Nó cho ta niềm tin về sức mạnh nòi giống, về lòng tự hào dân tộc để vượt qua mọi khó khăn, chiến thắng thù trong giặc ngoài. Cả cộng đồng người Việt Nam đoàn kết yêu thương cùng đi lên phía trước, xây dựng đất nước phồn vinh.

Tình yêu thương, đùm bọc đồng loại là đạo lí sống tốt đẹp của nhân dân ta. Cây có cội, nước có nguồn, chim có tổ, người có tông. Câu ca dao-sau đây mỗi lần đọc lên, là người Việt Nam ai mà chẳng bồi hồi:

“Ai về Phú Thọ cùng ta,
Nhớ ngày giỗ Tổ tháng Ba mồng Mười.
Dù ai đi ngược về xuôi,
Nhớ ngày giỗ Tổ mồng Mười tháng Ba”.

Dù sống ở miền Nam hay miền Bắc, miền xuôi hay miền ngược hoặc là Việt kiểu tha hương,… tất cả đều là con em đại gia đình Việt Nam. Việt Bắc. Tây Bắc là cái nôi của cách mạng. Đồng bào các dân tộc Tây Nguyên đã từng “hạt muối cắn đôi” với anh bộ đội Cụ Hồ trong thời chống Mĩ. Tình yêu thương đoàn kết dân tộc là cơ sở của tình yêu nước. Qua đó, ta càng thấy trách nhiệm của mỗi người phải góp phần xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc.

Trung hiếu, nhân nghĩa là nền tảng của đạo lí. Chữ hiếu là đạo làm con. Chữ trung là đạo làm người, làm dân. Trong mối quan hệ xã hội, con người phải sống tình nghĩa, thuỷ chung. Tình người, tình đồng bào là thiêng liêng cao cả “Người trong một nước phải thương nhau cùng”.

Tình yêu thương đoàn kết dân tộc phải được biểu hiện bằng những việc làm cụ thể: nhường cơm sẻ áo, giúp thuốc men, lương thực… cho nhau khi gặp thiên tai địch họa. Đồng bào vùng sông Cửu Long, vùng Tây Bắc, Việt Bắc bị lũ lụt tàn phá thì đồng bào cả nước hướng về, ra sức giúp đỡ, chi viện. Hoạt động của các Hội Việt kiều đã thắt chặt ba, bốn triệu người Việt đang sinh sống làm ăn ở nước ngoài gắn bó với quê hương là một biểu hiện cao đẹp nâng cao tình cảm dân tộc.

Nghĩa tình của đồng bào ta thật sâu sắc, đẹp đẽ, ca dao, dân ca có bao bài hay ngợi ca:

“Bầu ơi thương lấy bí cùng,
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn”

“Nhiễu điều phủ lấy giá gương,
Người trong một nước phải thương nhau cùng”

Nhân dân ta nhân hậu, sống trọn vẹn nghĩa tình. Yêu nước, thương nòi, thương mình, thương người, tương thân tương ái,… là vẻ đẹp tâm hồn. Là đạo lí của dân tộc. Câu ca dao trên đã cho thấy nguồn sức mạnh Việt Nam. Với tình thương mà tổ tiên ta đã xây đắp nên nền Văn hiến Đại Việt lâu đời. Với tình thương mà nhân dân ta ngày nay đang xoá bỏ hận thù quá khứ, cùng nhau xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc. Hướng vào mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, văn minh”. Hạnh phúc, ấy là tình thương. Đạo lí làm người, ấy là nhân hậu, ấy là tình thương.

Nghị luận Nhiễu điều phủ lấy giá gương – Mẫu 3

Lịch sử dân tộc ta là lịch sử dựng nước và giữ nước. Từ khi lập nước đến nay, nhân dân ta đã liên tục trải qua những cuộc kháng chiến chống ngoại xâm để bảo vệ đất nước. Lịch sử dân tộc ta được dệt nên từ xương máu của biết bao con người. Trong suốt chiều dài lịch sử ấy, con người Việt nam luôn biết đoàn kết, yêu thương, đùm bọc lẫn nhau, nhắc nhở nhau phải giữ lấy quê hương đất nước. Tinh thần cao quý ấy được gửi gắm qua câu ca dao:

Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng.

Từ xưa, muốn nhắn nhủ hay đúc kết một bài học nào đó, cha ông ta thường mượn những hình ảnh giàu sức biểu cảm để chuyển tải điều muốn nói. Đó là một lối ứng xử tinh tế, lịch sự, hết sức đẹp đẽ. Bởi thế mà, các bài học, lời nhắn nhủ vừa mềm mại, dễ hiểu vừa dễ đi vào lòng người như nước thấm vào mặt đất.

Theo nghĩa đen, “nhiễu điều” là tấm vải đỏ, “giá gương” là linh vị tổ tiên. Tấm vải đỏ phủ lên linh vị tổ tiên biểu thị ý nghĩa thành kính, thiêng liêng nhắc nhở con người sống phải nhớ về nguồn cội, tri ân công đức tổ tiên của mình.

Theo nghĩa bóng, tấm vải đỏ (nhiễu điều) là ý thức nhắc nhở của tổ tiên đối với thế hệ con cháu; “giá gương” là truyền thống sáng ngời như gương, như ngọc của ông bà tổ tiên muôn đời trước. Ý nghĩa bài ca dao đó là lời nhắc nhở các thế hệ hôm nay phải nêu gương người trước, sống nghĩa tình, gắn bó, đoàn kết cùng nhau bảo vệ đất nước, bảo vệ giống nòi và truyền thống quý báu của dân tộc mà ông cha ta đã gìn giữ cho đến ngày nay.

Bởi mọi người dân Việt Nam đều có chung một nguồn gốc là con Lạc cháu Hồng. Người dân Việt Nam cùng chung tiếng nói, có chung lịch sử và truyền thống văn hóa, chung một vận mệnh. Chính những điều chung ấy là sợi chỉ đỏ kết nối muôn vạn trái tim trong một tình yêu thương chung nhất. Đó là yêu giống nòi, yêu quê hương, đất nước và nguyện suốt đời gìn giữ lấy.

Từ xa xưa, trước sức mạnh của thiên nhiên, con người phải biết đoàn kết lại, chung sức chung lòng đấu tranh và khuất phục thiên nhiên khắc nghiệt, xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Con người cũng biết yêu thương, gắn bó, giúp đỡ lẫn nhau để cùng vượt qua khó khăn, hoạn nạn. Lịch sử đã chứng minh, một khi con người không đoàn kết, không đồng tâm nhất trí, việc ai nấy làm, thân ai nấy lo dễ bị cuộc sống phủ nhận, thiên nhiên gây họa, kẻ thù tiêu diệt.

Không ai có thể tự mình mà làm ra cả thế giới. Cuộc sống có tươi đẹp hay không, công việc có dễ thành hay không là bởi con người biết đoàn kết, tương trợ lẫn nhau. Tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái thể hiện lối sống nghĩa tình, ấm áp tình người.

Yêu thương, đùm bọc lẫn nhau là cơ sở của tình yêu dân tộc, tình yêu đất nước, là tiền đề tạo nên sức mạnh dân tộc, sẵn sàng chống lại mọi âm mưu xâm lược của kẻ thù. Đất nước chúng ta có thể đứng vững trong mấy nghìn năm qua trước tham vọng của kẻ thù là bởi nhân dân ta biết đoàn kết lại, biết yêu thương lẫn nhau, biết kiên trì đấu tranh, bền bỉ kháng chiến, không tiếc máu xương để bảo vệ mảnh đất thân yêu. Tinh thần ấy đã trở thành truyền thống, ý chí của dân tộc mãi mãi không bao giờ mờ phai.

Trước hết, là ra sức học tập và lao động làm cho dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh và tiến bộ. Khi dân đã giàu, nước đã mạnh thì kẻ thù không còn dám xâm phạm, cuộc sống mới yên ổn, nền hòa bình đất nước mới vững bền.

Tiếp đó là xây dựng lối sống tình nghĩa, giàu lòng yêu thương con người, tôn trọng con người, sống gắn bó, thiết tha. Người giàu giúp đỡ người nghèo, kẻ mạnh tương trợ kẻ yếu. trước khó khăn hoạn nạn nên mở lòng giúp đỡ. trong sung sướng nên đề cao tình nghĩa và đạo đức. Khi kẻ thù có âm mưu xâm lược phải một lòng kiên quyết chống lại, không ngại hi sinh, mất mát.

Quyết liệt lên án lối sống ích kỉ, cá nhân, vô cảm trong cộng đồng. Quyết liệt chống lại các hành động chia rẽ tình đoàn kết của dân tộc của các cá nhân hay tổ chức phản động. Kiên quyết đả kích tư tưởng địa phương hẹp hòi, cục bộ làm ảnh hưởng đến tinh thần đại đoàn kết. Đề cao tình nghĩa, đức hi sinh, lòng quả cảm trong cuộc sống. Kịp thời tuyên dương, đề cao, khen thưởng để tạo động lực tăng cường sức mạnh dân tộc.

Nhiễu điều phủ lấy giá gương là lời động viên, cổ vũ và khẳng định mạnh mẽ sức mạnh tự cường dân tộc và trách nhiệm của mỗi cá nhân trong nhiệm vụ xây dựng tình đoàn kết trong toàn dân. Lời răn dạy ấy lại càng có ý nghĩa hơn khi nước ta đứng trong muôn vàn khó khăn khi hội nhập với nền kinh tế thế giới và các hành động lấn chiếm, khiêu khích của nước ngoài. Càng ngẫm nghĩ, chúng ta càng trân trọng nỗi lòng và trí tuệ của người xưa, dẫu có là cát bụi cũng vẫn một lòng lo cho vận mệnh của đất nước.

Đăng bởi: THPT Nguyễn Đình Chiểu

Chuyên mục: Tài Liệu Lớp 9