Chiếc thuyền ngoài xa là một tác phẩm tiêu biểu của nhà văn Nguyễn Minh Châu. THPT Nguyễn Đình Chiểu sẽ cung cấp Bài văn mẫu lớp 12: Dàn ý phân tích tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa.
Bạn đang xem: Dàn ý phân tích tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa (5 mẫu)
Tài liệu bao gồm 5 mẫu dàn ý, hy vọng có thể giúp cho các bạn học sinh lớp 12 củng cố kiến thức để ôn tập cho kì thi THPT Quốc Gia sắp tới.
Dàn ý phân tích Chiếc thuyền ngoài xa – Mẫu 1
I. Mở bài
Nguyễn Minh Châu là một trong số “những nhà văn mở đường tài hoa và tinh anh nhất”. Ông không ngừng trăn trở về số phận nhân dân và trách nhiệm của nhà văn, luôn thiết tha truy tìm những hạt ngọc ẩn giấu nơi bề sâu tâm hồn. Chiếc thuyền ngoài xa in trong tập Bến quê, tác phẩm đem đến cái nhìn đúng đắn về cuộc sống và con người.
II. Thân bài
1. Hai phát hiện của nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng
a. Phát hiện “cảnh trời cho đắt giá”
– Phùng là người say mê nghệ thuật trong một thoáng nhìn anh đã phát hiện ra cảnh trời cho đắt giá: “một bức tranh mực tàu của một danh họa thời cổ”, một vẻ đẹp đơn giản và toàn bích. Đây là cảnh tượng kì diệu của thiên nhiên, cuộc sống khi nhìn từ xa.
– Cảm xúc của nhân vật Phùng: bối rối trước cái đẹp và “trong trái tim như có cái gì bóp thắt vào”, nhận ra rằng “bản thân cái đẹp chính là đạo đức”. Đó là niềm hạnh phúc của người nghệ sĩ khi bắt gặp cái đẹp, anh nhận ra vai trò thực sự của nghệ thuật.
b. Phát hiện bức tranh cuộc sống đầy nghịch lí
– Từ chiếc thuyền nhỏ đẹp đẽ vừa rồi, Phùng nhận thấy: “Người đàn bà thô kệch xấu xí, mặt đầy sự mệt mỏi bước ra và một lão chồng với tấm lưng rộng, mái tóc tổ quạ, đôi mắt độc dữ cùng bước ra từ con thuyền”. Lão chồng “dùng chiếc thắt lưng quật tới tấp vào lưng người đàn bà”, “vừa đánh vừa nguyền rủa bằng cái giọng rên rỉ đau đớn”. Trong khi ấy, người đàn bà chỉ cam chịu, không kêu van, hay chống trả, chạy trốn.
– Thái độ của Phùng: “kinh ngạc đến mức trong mấy phút đầu, tôi cứ đứng há mồm ra mà nhìn”. Phùng ngỡ ngàng nhận ra bản chất thực sự của cái đẹp anh vừa bắt được.
=> Đừng nhầm lẫn giữa hiện tượng bên ngoài và bản chất bên trong
2. Câu chuyện của người đàn bà hàng chài ở tòa án huyện
– Khi chánh án Đẩu đề nghị chị nên ly hôn, chị ta van xin “con lạy quý tòa … đừng bắt con bỏ nó”. Bởi theo chị, người đàn ông bản chất vốn không phải kẻ vũ phu, độc ác, anh ta chỉ là nạn nhân của cuộc sống đói khổ. Người chồng là chỗ dựa khi có biển động. Chị không thể một mình nuôi nấng trên dưới mười đứa con, vả lại “trên thuyền cũng có lúc vợ chồng con cái vui vẻ, hòa thuận”.
– Qua câu chuyện và thái độ của người đàn bà, có thể nhận thấy đó là hiện thân cho kiếp người bất hạnh bị cái đói khổ, cái ác và số phận đen đủi dồn đến chân tường. Nhưng ở chị ta lại có một tâm hồn vị tha, tình yêu thương tha thiết và là người từng trải, sâu sắc.
– Thái độ của chánh án Đẩu và nhiếp ảnh Phùng khi người đàn bà quyết không bỏ chồng: Cả hai đều thấy giận dữ và bất bình, nhưng sau khi nghe tâm sự của người đàn bà anh ta thấy như có “một cái gì vừa mới vỡ ra”.
=> Cần phải có cái nhìn đa diện về cuộc sống, không nhìn hiện tượng đánh giá bản chất.
3. Tấm ảnh được chọn
– Nghệ sĩ Phùng vẫn mang tấm ảnh đó về tòa soạn, quả nhiên tâm ảnh đã được chọn, được treo ở nhiều nơi, nhất là trong các gia đình sành nghệ thuật.
– Phùng vẫn luôn nhận thấy trong bức ảnh của mình: “cái màu hồng hồng của sương mai” (biểu tượng cho nghệ thuật) và người đàn bà nghèo khổ bước ra từ bức tranh (hiện thân cho đời thực).
=> Nghệ thuật chân chính không bao giờ tách rời khỏi cuộc sống.
III. Kết bài
Khái quát lại giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm, cảm nhận chung về Chiếc thuyền ngoài xa.
Xem thêm Dàn ý phân tích tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa
Dàn ý phân tích Chiếc thuyền ngoài xa – Mẫu 2
I. Mở bài
– Giới thiệu về tác giả: Nguyễn Minh Châu được đánh giá là một người mở đường tinh anh và đầy tài năng của nền văn học Việt Nam những năm sau đổi mới. Sáng tác của ông giai đoạn này chủ yếu thường hai thể loại truyện ngắn và tiểu thuyết có thể nói không quá dòng tài năng của ông xứng đáng được xếp vào những hàng tài năng xuất sắc nhất của nền văn học hiện đại bởi trình độ nghệ thuật cũng như chất lượng tư tưởng.
– Giới thiệu về tác phẩm: Chiếc thuyền ngoài xa đã thể hiện được những khám phá quan trọng của nhà văn từ cuộc sống nghệ thuật của thời kì mới. Thành công về nghệ thuật nổi bật của Nguyễn Minh Châu trong tác phẩm này có thể kể tới việc ông xây dựng tình huống truyện vô cùng độc đáo.
II. Thân bài
1. Bức tranh hoàn mỹ được phát hiện bởi nhân vật Phùng
Từ xa xa, trong từng làn sương mờ ảo, huyền diệu, bóng một con thuyền thấp thoáng tiến vào bờ. Ánh mặt trời bình minh mang màu hồng nhạt đang chiếu vào con thuyền tạo nên vẻ toàn bích.
=> Vẻ đẹp xưa nay chưa từng có, bức ảnh mà người nghệ sĩ vẫn khát khao kiếm tìm bấy lâu.
2. Cảnh tượng sau vẻ đẹp toàn bích
- Xuất hiện một người đàn bà không mấy xinh đẹp, da mặt thì bị rỗ.
- Đi theo sau là một người đàn ông cao to, vẻ mặt tức giận, rất hùng hổ, mũi đỏ gay.
- Người đàn ông ấy dáng những trận đòn tới tấp bằng chiếc thắt lưng trên tay ông ta vào người đàn bà.
=> Bạo lực gia đình.
– Dù Phùng đã nỗ lực cản ngăn những vì thói quen, cảnh tượng ấy vẫn tiếp tục xảy ra.
3. Cảnh tượng trong toà
- Người phụ nữ xuất hiện với vẻ đầy lúng túng.
- Chánh án Đẩu và Phùng bày tỏ mong muốn giúp đỡ người đàn bà ly hôn với người chồng vũ phu nhưng chị ta không chịu.
4. Vẻ đẹp tâm hồn của người đàn bà hàng chài
- Người vợ bao dung, nhân hậu.
- Người mẹ yêu thương con vô điều kiện, mong những gì tốt đẹp cho con.
- Người phụ nữ giàu đức hy sinh.
- Người luôn hướng tới hạnh phúc, tìm thấy sự ủi an trong những điều nhỏ nhặt của cuộc sống
III. Kết bài
Cảm nghĩ về truyện Chiếc thuyền ngoài xa.
Xem thêm Phân tích nhân vật Phùng trong Chiếc thuyền ngoài xa
Dàn ý phân tích Chiếc thuyền ngoài xa – Mẫu 3
I. Mở bài
Giới thiệu về Nguyễn Minh Châu, tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa: Nguyễn Minh Châu là nhà văn tiêu biểu thuộc giai đoạn kháng chiến chống Mỹ. Chiếc thuyền ngoài xa là một trong những truyện ngắn xuất sắc của ông, thể hiện nhiều quan niệm sâu sắc về con người và nghệ thuật.
II. Thân bài
1. Hai phát hiện của họa sĩ nhiếp ảnh Phùng
a. Phát hiện về nghệ thuật
– Hoàn cảnh:
- Để có thể xuất bản một bộ lịch nghệ thuật về thuyền và biển, trưởng phòng đã đề nghị nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng đi chụp thực tế bổ sung một bức ảnh cảnh biển buổi sáng có sương mù.
- Nhân chuyến thăm Đẩu – người bạn chiến đấu năm xưa, Phùng đi tới một vùng biển từng là chiến trường cũ.
- Phùng đã phục kích mấy buổi sáng mà vẫn chưa chụp được bức ảnh nào. Sau gần một tuần lễ, Phùng quyết định thu vào tờ lịch cảnh thuyền thu lưới vào buổi bình minh.
– Khung cảnh mà Phùng phát hiện “cảnh trời cho đắt giá”:
- Nhận xét “một bức tranh mực tàu của một danh họa thời cổ”, “Mũi thuyền in một nét mơ hồ…vào bời”, một vẻ đẹp đơn giản và toàn bích.
- Đây là cảnh tượng kì diệu của thiên nhiên, cuộc sống khi nhìn từ xa.
– Tâm trạng của họa sĩ Phùng: bối rối trước cái đẹp: “trong trái tim như có cái gì bóp thắt vào”, nhận ra rằng “bản thân cái đẹp chính là đạo đức”. Đó là niềm hạnh phúc của người nghệ sĩ khi bắt gặp cái đẹp, anh nhận ra vai trò thực sự của nghệ thuật.
b. Phát hiện bức tranh cuộc sống đầy nghịch lí
– Từ chiếc thuyền nhỏ đẹp đẽ vừa rồi, Phùng nhìn thấy:
- Một người đàn bà thô kệch xấu xí, mặt đầy sự mệt mỏi bước ra và một lão chồng với tấm lưng rộng, mái tóc tổ quạ, đôi mắt độc dữ cùng bước ra từ con thuyền.
- Lão chồng độc ác, vũ phu: “dùng chiếc thắt lưng quật tới tấp vào lưng người đàn bà”, “vừa đánh vừa nguyền rủa bằng cái giọng rên rỉ đau đớn”.
- Thằng bé Phác yêu thương mẹ hết mực, căm giận người cha…
– Thái độ của Phùng: “kinh ngạc đến mức trong mấy phút đầu, tôi cứ đứng há mồm ra mà nhìn”. Phùng ngỡ ngàng nhận ra bản chất thực sự của cái đẹp anh vừa bắt được.
– Ý nghĩa:
- Đằng sau cái đẹp của ngoại cảnh là cái xấu xa của cuộc sống bị khuất lấp.
- Người họa sĩ cần phải có cái nhìn đa diện trước cuộc sống.
2. Câu chuyện về người đàn bà ở tòa án huyện
* Vẻ đẹp của người đàn bà hàng chài:
– Ngoại hình: trạc ngoài bốn mươi, thân hình quen thuộc của đàn bà vùng biển, cao lớn với những đường nét thô kệch, tấm lưng áo bạc phếch và rách rưới, nửa thân dưới ướt sũng…
=> Hình ảnh một người phụ nữ xấu xí, lam lũ và khổ cực.
– Tính cách:
- Một người phụ nữ hiền lành, nhút nhát: Khi chánh án Đẩu đề nghị chị nên ly hôn, chị ta van xin “con lạy quý tòa … đừng bắt con bỏ nó”.
- Một người phụ nữ từng trải: “Lòng các chú tốt, nhưng các chú đâu phải là người làm ăn…”
- Một người phụ nữ giàu đức hy sinh: Nhận mọi lỗi lầm về mình “Giá tôi đẻ ít đi…”, hiểu được nỗi khổ của chồng “người đàn ông bản chất vốn không phải kẻ vũ phu, độc ác, anh ta chỉ là nạn nhân của cuộc sống đói khổ. Người chồng là chỗ dựa khi có biển động…”.
- Một người phụ nữ giàu tình yêu thương: “Đàn bà ở thuyền chúng tôi phải sống cho con chứ…”, “Vui nhất là lúc ngồi nhìn đàn con chúng nó được ăn no”…
– Qua câu chuyện và thái độ của người đàn bà, có thể nhận thấy người đàn bà là hiện thân cho kiếp người bất hạnh bị cái đói khổ, cái ác và số phận đen đủi dồn đến chân tường. Nhưng ở chị ta lại có một tâm hồn vị tha, tình yêu thương tha thiết và là người từng trải, sâu sắc.
* Thái độ của chánh án Đẩu và nhiếp ảnh Phùng khi người đàn bà quyết không bỏ chồng:
– Cảm thấy giận dữ, bất bình trước hoàn cảnh của người hàng chài.
– Sau khi nghe tâm sự của người đàn bà anh ta thấy như có “một cái gì vừa mới vỡ ra”.
=> Ý nghĩa: Cần phải có cái nhìn đa diện về cuộc sống, không nhìn hiện tượng mà đánh giá toàn bộ bản chất của vấn đề.
III. Kết bài
Đánh giá về tác phẩm: Chiếc thuyền ngoài xa mang một bài học đúng đắn về cách nhìn nhận cuộc sống và con người: một cái nhìn đa diện, nhiều chiều, phát hiện ra bản chất thật sau vẻ đẹp bên ngoài của hiện tượng.
Xem thêm Phân tích hình tượng người đàn bà hàng chài
Dàn ý phân tích Chiếc thuyền ngoài xa – Mẫu 4
I. Mở bài
- Giới thiệu đôi nét về nhà văn Nguyễn Minh Châu.
- Giới thiệu về tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa.
II. Thân bài
1. Khái quát về tác phẩm
Truyện ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa” được rút trong tập truyện ngắn cùng tên của nhà văn Nguyễn Minh Châu (1987).
2. Hai phát hiện của họa sĩ nhiếp ảnh Phùng
a. Phát hiện về nghệ thuật
– Hoàn cảnh: Theo yêu cầu của trưởng phòng, họa sĩ nhiếp ảnh Phùng đi chụp thực tế bổ sung một bức ảnh cảnh biển buổi sáng có sương mù.
– Khung cảnh mà Phùng phát hiện “cảnh trời cho đắt giá”:
- Nhận xét “một bức tranh mực tàu của một danh họa thời cổ”, “Mũi thuyền in một nét mơ hồ…vào bời”, một vẻ đẹp đơn giản và toàn bích.
- Đây là cảnh tượng kì diệu của thiên nhiên, cuộc sống khi nhìn từ xa.
– Tâm trạng của họa sĩ Phùng: bối rối trước cái đẹp: “trong trái tim như có cái gì bóp thắt vào”, nhận ra rằng “bản thân cái đẹp chính là đạo đức”.
b. Phát hiện bức tranh cuộc sống đầy nghịch lí
– Từ chiếc thuyền nhỏ đẹp đẽ vừa rồi, Phùng nhìn thấy: Cảnh bạo lực gia đình người đàn bà hàng chài.
– Thái độ của Phùng: “kinh ngạc đến mức trong mấy phút đầu, tôi cứ đứng há mồm ra mà nhìn”.
– Ý nghĩa:
- Đằng sau cái đẹp của ngoại cảnh là cái xấu xa của cuộc sống bị khuất lấp.
- Người họa sĩ cần phải có cái nhìn đa diện trước cuộc sống.
2. Câu chuyện về người đàn bà ở tòa án huyện
– Vẻ đẹp của người đàn bà hàng chài:
- Một người phụ nữ hiền lành, nhút nhát: Khi chánh án Đẩu đề nghị chị nên ly hôn, chị ta van xin “con lạy quý tòa … đừng bắt con bỏ nó”.
- Một người phụ nữ từng trải: “Lòng các chú tốt, nhưng các chú đâu phải là người làm ăn…”
- Một người phụ nữ giàu đức hy sinh: Nhận mọi lỗi lầm về mình “Giá tôi đẻ ít đi…”, hiểu được nỗi khổ của chồng “người đàn ông bản chất vốn không phải kẻ vũ phu, độc ác, anh ta chỉ là nạn nhân của cuộc sống đói khổ. Người chồng là chỗ dựa khi có biển động…”.
- Một người phụ nữ giàu tình yêu thương: “Đàn bà ở thuyền chúng tôi phải sống cho con chứ…”, “Vui nhất là lúc ngồi nhìn đàn con chúng nó được ăn no”…
– Thái độ của chánh án Đẩu và nhiếp ảnh Phùng khi người đàn bà quyết không bỏ chồng:
- Cảm thấy giận dữ, bất bình trước hoàn cảnh của người hàng chài.
- Sau khi nghe tâm sự của người đàn bà anh ta thấy như có “một cái gì vừa mới vỡ ra”.
=> Ý nghĩa: Cần phải có cái nhìn đa diện về cuộc sống, không nhìn hiện tượng mà đánh giá toàn bộ bản chất của vấn đề.
III. Kết bài
Đánh giá về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa.
Xem thêm Phân tích tình huống truyện Chiếc thuyền ngoài xa
Dàn ý phân tích Chiếc thuyền ngoài xa – Mẫu 5
I. Mở bài
Giới thiệu về Nguyễn Minh Châu và tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa.
II. Thân bài
1. Nhân vật Phùng
a. Phùng là người nghệ sĩ nhạy cảm với cái đẹp
– Sau nhiều ngày phục kích, anh đã bắt gặp một cảnh trời cho đắt giá: “… Mũi thuyền … đang hướng mặt vào bờ”.
– Tâm trạng của Phùng: bối rối trước cái đẹp: “trong trái tim như có cái gì bóp thắt vào”, nhận ra rằng “bản thân cái đẹp chính là đạo đức”.
b. Phùng là một con người giàu lòng vị tha, yêu thương
– Tâm trạng của Phùng khi chứng kiến cảnh bạo lực “kinh ngạc”, “há mồm ra mà nhìn” và anh đã “vứt chiếc máy ảnh xuống đất chạy nhào tới”.
– Sau khi nghe thấy người đàn bà cầu xin Đẩu đừng bắt mình bỏ chồng, Phùng cảm thấy ngột ngạt “Sau câu nói của người đàn bà, tôi cảm thấy gian phòng ngủ lồng lộng gió biển của Đẩu tự nhiên bị hút hết không khí, trở nên ngột ngạt quá…”.
– Anh cảm thấy bất bình cho người phụ nữ khổ sở phải chịu đựng những trận đánh từ người chồng vũ phu. Nhưng sau khi nghe toàn bộ câu chuyện của người đàn bà, anh đã có sự thay đổi về nhận thức.
2. Người đàn bà hàng chài
– Ngoại hình: trạc ngoài bốn mươi, thân hình quen thuộc của đàn bà vùng biển, cao lớn với những đường nét thô kệch, tấm lưng áo bạc phếch và rách rưới, nửa thân dưới ướt sũng…
– Vẻ đẹp tính cách:
- Một người phụ nữ hiền lành, nhút nhát: Khi chánh án Đẩu đề nghị chị nên ly hôn, chị ta van xin “con lạy quý tòa … đừng bắt con bỏ nó”.
- Một người phụ nữ từng trải: “Lòng các chú tốt, nhưng các chú đâu phải là người làm ăn…”
- Một người phụ nữ giàu đức hy sinh: Nhận mọi lỗi lầm về mình “Giá tôi đẻ ít đi…”, hiểu được nỗi khổ của chồng “người đàn ông bản chất vốn không phải kẻ vũ phu, độc ác, anh ta chỉ là nạn nhân của cuộc sống đói khổ. Người chồng là chỗ dựa khi có biển động…”.
- Một người phụ nữ giàu tình yêu thương: “Đàn bà ở thuyền chúng tôi phải sống cho con chứ…”, “Vui nhất là lúc ngồi nhìn đàn con chúng nó được ăn no”…
III. Kết bài
Đánh giá giá trị nội dung và nghệ thuật của Chiếc thuyền ngoài xa. Cảm nhận chung về truyện ngắn.
Xem thêm Phân tích hình tượng Chiếc thuyền ngoài xa
Đăng bởi: THPT Nguyễn Đình Chiểu
Chuyên mục: Tài Liệu Lớp 12
