Lịch sử 10 Bài 1: Sự xuất hiện loài người và bầy người nguyên thủy
Lịch sử 10 Bài 1: Sự xuất hiện loài người và bầy người nguyên thủy giúp các em học sinh lớp 10 nắm vững kiến thức về sự xuất hiện bầy người và loài người nguyên thủy, người tinh khôn và óc sáng tạo. Đồng thời giải nhanh được các bài tập Lịch sử 10 chương I trang 8.
Việc soạn Sử 10 bài 1 trước khi đến lớp các em nhanh chóng nắm vững kiến thức hôm sau ở trên lớp sẽ học gì, hiểu sơ qua về nội dung học. Khi giáo viên ở trên lớp giảng tới bài đó, các em sẽ củng cố và nắm vững kiến thức hơn so với những bạn chưa soạn bài.
Bạn đang xem: Lịch sử 10 Bài 1: Sự xuất hiện loài người và bầy người nguyên thủy
Lý thuyết Sự xuất hiện loài người và bầy người nguyên thủy
1. Sự xuất hiện bầy người và loài người nguyên thủy
Loài vượn cổ (khoảng 6 triệu năm trước)
– Có thể đi, đứng bằng 2 chân, dùng tay cầm, nắm, ăn hoa quả, động vật nhỏ.
– Xương hóa thạch ở Đông Phi, Tây Á, Việt Nam.
Người Tối cổ (4 triệu năm trước đây)
– Đi, đứng bằng hai chân, đôi tay tự do sử dụng công cụ lao động.
– Trán thấp và bợt ra sau, u mày nổi cao, hộp sọ đã lớn hơn và hình thành trung tâm phát tiếng nói trong não.
– Đây là hình thức tiến triển nhảy vọt từ vượn thành người và là thời kỳ đầu tiên của lịch sử loài người.
– Di cốt ở Đông Phi, Gia va, Bắc kinh, Thanh Hóa (tìm thấy công cụ đá).
– Công cụ:
- Chế tạo công cụ đá (đồ đá cũ).
- Làm ra lửa.
- Tìm kiến thức ăn, săn bắn – hái lượm
-> Quan hệ xã hội của người tối cổ được gọi là bầy người nguyên thủy.
2. Người tinh khôn và óc sáng tạo
Người tinh khôn hay Người hiện đại (khoảng 4 vạn năm trước đây):
– Người tinh khôn có cấu tạo cơ thể như người ngày nay.
– Biết:
- Ghè hai rìa của mảnh đá làm cho gọn và sắc hơn để làm rìu, dao, nạo.
- Làm lao bằng xương cá,cành cây.
- Chế tạo cung tên là thành tựu lớn trong quá trình chế tạo công cụ và vũ khí.
– Thức ăn tăng lên
– Cư trú “nhà cửa”
– Công cụ đá.
Đá cũ → đá mới (ghè – mài nhẵn – đục lỗ tra cán)
– Công cụ mới: Lao, cung tên.
3. Cuộc cách mạng thời đá mới
– 1 vạn năm trước đây thời kỳ đá mới bắt đầu.
– Con người biết trồng trọt, chăn nuôi, biết khai thác từ thiên nhiên.
– Làm sạch những tấm da thú để che thân, tìm thấy những chiếc khuy làm bằng xương.
– Biết dùng đồ trang sức như vòng cổ bằng sò ốc, chuỗi hạt xương, vòng tay, vòng cổ chân, hoa tai ….bằng đá màu, sáo bằng xương dùi lỗ, đàn đá, trống bịt da.
– Con người không ngừng sáng tạo.
→ Họ có cuộc sống no đủ,ít phụ thuộc vào thiên nhiên.
Soạn Sử 10 Bài 1 trang 8
Câu 1
Tại sao gọi là “cuộc cách mạng đá mới”?
Gợi ý đáp án
- “Cách mạng” là một thuật ngữ chỉ sự thay đổi căn bản trong đời sống xã hội nói chung. Các nhà khảo cổ coi thời đá mới là cuộc cách mạng là vì đến giai đoạn này đã có những thay đổi căn bản trong kĩ thuật chế tác công cụ, làm xuất hiện những loại hình công cụ mới và dẫn tới sự thay đổi lớn lao trong đời sống kinh tế, tổ chức xã hội.
- Con người thời kì này đã biết ghè đẽo những mảnh đá thành hình dáng gọn và chính xác hơn với từng công việc, với những kiểu loại theo yêu cầu khác nhau (dao, rìu, đục…), được mài nhẵn ở rìa lưỡi hay rìa toàn thân, được khoan lỗ hay có nấc để tra cán.
- Từ săn bắt, hái lượm để sống con người thời kì này đã biết trồng trọt chăn nuôi nguyên thủy. Từ phụ thuộc vào thiên nhiên sử dụng những thứ có sẵn họ đã biết khai thác thiên nhiên để phục vụ cho cuộc sống của mình.
- Con người biết dệt vải, làm đồ gốm, làm lưới đánh cá….
- Nhờ đó họ có cuộc sống ổn định hơn, tốt hơn. Họ đã biết mặc quần áo, dùng đồ trang sứ, làm gốm, có các hoạt động tinh thần.
Tất cả những điều trên làm con người bấy giờ sống tốt hơn, vui hơn. Đây thực sự là một cuộc cách mạng làm biến đổi đời sống của họ theo hướng tiến bộ phát triển.
Câu 6
Hãy cho biết những bước tiến trong lao động và đời sống của người nguyên thủy?
Gợi ý đáp án
a) Bước tiến trong lao động:
- Khoảng 6 triệu năm trước đây, xuất hiện một loài vượn cổ đứng và đi bằng 2 chân, dùng tay để cầm nắm, ăn hoa quả…
- Khoảng 4 triệu năm trước đây, Vượn cổ chuyển hóa thành Người tối cổ, từ chỗ sử dụng những mảnh đá có sẵn để làm công cụ, Người tối cổ đã biết lấy những mảnh đá hay hòn cuội lớn, đem ghè một mặt cho sắc, vừa tay cầm. Như vậy, họ đã bắt đầu biết chế tác công cụ (rìu đá, chặt cây làm gậy để săn thú…).
- Khoảng 4 vạn năm trước Người tối cổ chuyển hóa thành Người tinh khôn hay người hiện đại. Họ biết ghè 2 rìa của một mảnh đá làm cho công cụ gọn và sắc hơn (rìu, dao, nạo…) lấy xương cá, cành cây mài và đẽo nhọn làm lao. Chế tạo cung tên là một thành tựu lớn trong quá trình chế tạo công cụ và vũ khí.
- Khoảng 1 vạn năm trước, loài người bước vào thời kì đá mới – một cuộc cách mạng. Nhiều công cụ lao động được chế tác với trình độ và lĩ thuật cao hơn trước (mài, khoan, cưa), công cụ có lỗ hoặc nấc để tra cán.
b) Trong đời sống
- Từ hái lượm, săn bắt người nguyên thủy chuyển sang săn bắn và hái lượm.
- Tìm ra lửa và biết giữ lửa để sưởi ấm và nướng chín thức ăn.
- Cùng với sự tiến bộ về công cụ lao động người nguyên thủy biết đến chăn nuôi và trồng trọt.
- Rời hang động, cư trú “nhà cửa” trở nên phổ biến.
- Con người biết làm sạch những tấm da thú để che thân, có khuy cài.
- Làm trang sức, chế tác nhạc cụ.
- Những bước chuyển biến trên khiến cho cuộc sống của người nguyên thủy no đủ hơn, đẹp đẽ hơn, vui vẻ hơn và bớt lệ thuộc vào thiên nhiên hơn.
Đăng bởi: THPT Nguyễn Đình Chiểu
Chuyên mục: Tài Liệu Lớp 10