Nhằm hạn chế tình trạng quần thể sinh vật suy vong dẫn tới tuyệt chủng, nhiều lab đã tiến hành nuôi cấy tế bào sinh vật bằng hai phương pháp nuôi cấy liên tục và nuôi cấy không liên tục. Vậy nuôi cấy liên tục là gì? Nuôi cấy không liên tục là gì? Hai phương pháp này có gì giống và khác nhau.
Phân biệt nuôi cấy liên tục và không liên tục giúp các bạn lớp 10 hiểu được sự giống và khác nhau của 2 quá trình nuôi cấy này. Qua đó các bạn sẽ biết cách giải bài tập sinh học và đạt được kết quả cao trong các bài kiểm tra, bài thi giữa kì 2 lớp 10 năm 2021 – 2022. Bên cạnh đó các bạn tham xem thêm: Phân biệt quang hợp và hô hấp, Phân biệt miễn dịch đặc hiệu và miễn dịch không đặc hiệu.
Bạn đang xem: Phân biệt nuôi cấy liên tục và nuôi cấy không liên tục
I. Sự sinh trưởng của quần thể vi sinh vật là gì
Sự sinh trưởng của quần thể vi sinh vật có nghĩa là tăng số lượng tế bào của quần thể. Thời gian thế hệ là thời gian một tế bào phân chia hay quần thể nhân đôi về mặt số lượng. Thời gian thế hệ ký hiệu là g. Ví dụ như vi khuẩn E.coli có thời gian thế hệ là 19 phút tế bào phân đôi 1 lần. Thời gian thế hệ sẽ thay đổi nhiều ở những quần thể khác nhau và ở những điều kiện khác nhau.
Tốc độ sinh trưởng của vi sinh vật là số lần tế bào phân chia hay còn gọi số lượng tế bào quần thể tăng lên trong một đơn vị thời gian của chủng đó theo điều kiện nuôi cấy cụ thể. Ký hiệu là n.
II. Nuôi cấy không liên tục
– Là môi trường nuôi cấy không được bổ sung chất dinh dưỡng mới và không được lấy đi các sản phẩm trao đổi chất.
– Các pha sinh trưởng của vi khuẩn trong môi trường nuôi cấy không liên tục: 4 pha.
a) Pha tiềm phát (pha Lag)
– Vi khuẩn thích nghi với môi trường.
– Số lượng tế bào trong quần thể không tăng.
– Enzim cảm ứng được hình thành.
b) Pha lũy thừa (pha Log)
– Vi khuẩn bắt đầu phân chia, số lượng tế bào tăng theo lũy thừa.
– Hằng số M không đủ theo thời gian và là cực đại đối với một số chủng và điều kiện nuôi cấy.
c) Pha cân bằng
– Số lượng vi sinh vật đạt mức cực đại, không đổi theo thời gian là do:
+ Một số tế bào bị phân hủy.
+ Một số khác có chất dinh dưỡng lại phân chia.
d) Pha suy vong
– Số tế bào trong quần thể giảm dần do:
+ Số tế bào bị phân hủy nhiều.
+ Chất dinh dưỡng bị cạn kiệt.
+ Chất độc hại tích lũy nhiều.
III. Nuôi cấy liên tục
– Bổ sung liên tục các chất dinh dưỡng, đồng thời lấy ra một lượng tương đương dịch nuôi cấy.
– Điều kiện môi trường duy trì ổn định.
– Ứng dụng: sản xuất sinh khối để thu prôtêin đơn bào, các hợp chất có hoạt tính sinh học như axit amin, enzim, kháng sinh, hoocmôn…
IV. So sánh nuôi cấy liên tục và không liên tục ngắn gọn
*Điểm giống nhau
Cả hai phương pháp nuôi cấy liên tục và không liên tục đều bắt đầu với pha tiềm phát. Tiếp đến là pha lũy thừa và pha cân bằng.
*Điểm khác nhau
| Nuôi cấy liên tục | Nuôi cấy không liên tục |
| Thường xuyên bổ sung chất dinh dưỡng mới | Không bổ sung chất dinh dưỡng mới |
| Thường xuyên rút bỏ chất thải và sinh khối | Không rút bỏ chất thải và sinh khối |
| Quần thể vi sinh vật sinh trưởng ở pha lũy thừa trong thời gian dài, mật độ vi sinh vật tương đối ổn định, không có pha tiềm phát | Quần thể vi sinh vật sinh trưởng theo 4 pha: tiềm phát, lũy thừa, cân bằng, suy vong |
| Vi sinh vật không bị phân hủy ở thời gian suy vong | Vi sinh vật tự phân hủy ở pha suy vong |
Đăng bởi: THPT Nguyễn Đình Chiểu
Chuyên mục: Tài Liệu Lớp 10
